Weg met de suboptimale zonsonderdag
in: De Groene Amsterdammer (26 februari 2019)
Voortdurend sleutelen we met behulp van technologie aan natuur, dieren en onszelf, op zoek naar verbetering en efficiëntie. Maar het is de vraag hoe optimaal het resultaat zal zijn.
Dit artikel verscheen in een bijlage van de Groene Amsterdammer ter gelegenheid van de Triënnale in Milaan. De Nederlandse bijdrage op de Triënnale draaide om het gerationaliseerde en geautomatiseerde landschap. Om daar een stukje van te zien reisde ik naar het Westland om een blik te werpen in de toekomst van de kassen, het meest efficiënte landschap dat er bestaat.
Om echt weer ruimte te krijgen voor vrije natuur is menselijk ingrijpen nodig. In de Noordzee bijvoorbeeld, een troebele bak water die met de juiste interventies weer een rijk ecosysteem kan worden. Onderzoekers hebben zelfs al een rif met oesters ontdekt.
Ruim een eeuw geleden beschreef Max Weber de ijzeren kooi van de moderniteit; de onttovering van de wereld maakt de mens niet vrijer, eerder het tegenovergestelde. In onze neoliberale tijden is die kooi behaaglijker dan ooit – maar het blijft een kooi.
Het is niet nodig om zoveel pesticiden te gebruiken, zeggen boeren die er zelf in zijn geslaagd om te minderen. ‘Zelfs zonder biologische landbouw kunnen we toe met de helft.’ Als je maar een beetje eigenwijs bent, blijkt uit dit onderzoek voor de Groene Amsterdammer.
De mens heeft altijd gedacht dat hij mocht heersen over de natuur, maar hedendaagse filosofen willen daarvan af. Waarom zou een mens een dier mogen doden? En is het eigenlijk niet een vorm van racisme dat dieren geen rechten hebben? Maar volgens critici is dit idee juist heel gevaarlijk en ondermijnt dit de basis van ons recht.
