overig opunie.nl (augustus 2009)
De geest van Darwin
In dit gedenkwaardige Darwinjaar lopen veel gelovigen te hoop tegen de theorie dat de soorten tot stand zijn gekomen door natuurlijke selectie en genetische aanpassingen. Ze zeggen dat het niet de survival of the fittest is waardoor wij bestaan, maar de liefde en de wijsheid van een schepper.
Daar ben ik het helemaal mee eens, al maak ik me zelf niet zo druk om hoe dat (honderd)duizenden jaren geleden exact heeft gewerkt. Ik vind het veel erger dat de idee van survival of the fittest zo veel invloed op ons heeft in het heden. De geest van Darwin zit in ieder van ons.
- Lees ook: De Mammon is dood, en wij hebben hem vermoord (De Groene Amsterdammer)
In dit gedenkwaardige Darwinjaar lopen veel gelovigen te hoop tegen de theorie dat de soorten tot stand zijn gekomen door natuurlijke selectie en genetische aanpassingen. Ze zeggen dat het niet de survival of the fittest is waardoor wij bestaan, maar de liefde en de wijsheid van een schepper.
Daar ben ik het helemaal mee eens, al maak ik me zelf niet zo druk om hoe dat (honderd)duizenden jaren geleden exact heeft gewerkt. Ik vind het veel erger dat de idee van survival of the fittest zo veel invloed op ons heeft in het heden. De geest van Darwin zit in ieder van ons.
Hoe vaak denken we niet niet dat we ons in het strijdgewoel van de wereld moeten begeven, en dat we van anderen moeten winnen? Of het nu gaat om onze persoonlijke loopbaan, de positie van de kerk in de stad, of om het bnp van ons land? We moeten vooruit, want anders doet de ander het, en dan raken we achterop. Over de weg ernaartoe zijn we niet al te kritisch, want is ons mooie doel (een mooie baan, een stabiele verzorgingsstaat, een grote kerk, een vrije markt, een invloedrijke stem, een sterke financiële sector, whatever) niet heel zuiver? Het is merkwaardig dat creationisten zich daar meestal niet druk om maken.
In de VS gaat alles altijd wat minder subtiel. Daar heb je gewoon het keiharde 'objectivisme', in de jaren vijftig bedacht door de Amerikaanse schrijfster Ayn Rand. Objectivisten verheerlijken individualisme, wilskracht en concurrentie in een soort atheïstisch, rationalistisch libertarisme. Het is niet verwonderlijk dat bijvoorbeeld Alan Greenspan een enthousiaste aanhanger van Rand is. Hij heeft als voorzitter van de Amerikaanse Fed, het stelsel van centrale banken, altijd volledig ingezet op deregulering. Jaag de dynamiek maar aan, laat bedrijven maar groeien en elkaar kapotconcurreren, want dan komt de sterkste boven en dat is goed voor iedereen!
Dat bankiers dan uiteindelijk hun kortetermijnbelang belangrijker vinden dan de wet, dat we elkaar opjagen tot een levensstijl waar eigenlijk twee aardbollen voor nodig zijn, dat vergeten objectivisten. Dat deze zeepbel uiteindelijk knapt, omdat de mens beperkt is, ontdekken ze te laat.
Overwinnen door strijd, dat is het darwinisme, en ons hele culturele en economische systeem is daarvan doorademd. Uiteindelijk komt dit uit onszelf. Ook wij christenen kunnen zonder met onze ogen te knipperen de tekortkomingen van het darwinisme oplepelen en direct daarna uitleggen waarom we een "invloedrijke positie" willen verwerven. We willen de captains of industry worden. En wat doen we als we politiek bedrijven? Dan willen we natuurlijk media-aandacht, want dat levert zetels op - en dat is goed, want die geven ons meer invloed.
Begrijp me goed: schoonheid, kracht en excellentie zijn eigenschappen van God. Wij zullen daar steeds meer van terug zien als wij ons door zijn geest laten leiden. We zijn niet geroepen om te zwelgen in onze zwakheid, zoals Nietzsche vol walging beschreef, maar om vrucht te dragen en te bloeien.
We moeten echter heel erg op onze hoede zijn voor het elemenent van concurrentie dat er altijd weer insluipt, het element van strijd. Strijd kent namelijk verliezers, en daar zijn er heel, heel veel van. De man wiens schoonheid en kracht wij navolgen koos juist voor de weg van gemeenschap. Hij creëerde een feestelijke gemeenschap van mensen die in werelds opzicht niets waren. Maar door Gods geest droegen zij vrucht.
We hoeven niet de sterkste te worden, we hoeven niet de wereld te redden. God wil ons gebruiken als wij naar hem luisteren, absoluut, maar hij houdt de wereld in zijn hand. Hij heeft 'm zelf gemaakt.
Gerelateerde artikelen
- Tegeltuinen, Jacques Ellul en de invloed van techniek (podcasts)
- Oorlog is hel (Karavaan der Zotten)
- Vrije ruimte uithakken (Karavaan der Zotten)
- Wij weigeren vijanden te zijn (Karavaan der Zotten)
- 'Gastvrijheid mag je nooit uitbesteden' (overig)
Gebruikte Tags: columns, geloof, opinie