Inter Press Service (23 september 2008)
Traditionele ontwikkelingssamenwerking volstaat niet meer
Als landen de millenniumdoelen willen halen, moet er wel aan politieke voorwaarden worden voldaan, zoals stabiliteit en goed bestuur. Dat schrijft het kabinet in de Rijksbegroting 2009. Daarom is het tijd voor moderne, integrale ontwikkelingssamenwerking.
92 x bekeken- Lees ook: "Zolang soennieten zich niet veilig voelen, komt er geen vrede in Irak" (Inter Press Service)
Politie en justitie die samen ontwikkelingswerk doen in Congo, in de vorm van training en ondersteuning aan de politiemacht ter plaatse. Ontwikkelingswerkers die de Afghaanse economie versterken vanuit de militaire basis in Tarin Kowt. Juristen die naar Guatemala gaan om de rechterlijke macht te helpen opbouwen.
Als het aan minister Koenders voor Ontwikkelingssamenwerking ligt, ziet de moderne ontwikkelingssamenwerking er zo uit. Zeker in zogenaamde 'fragiele staten' zoals Sudan, Kosovo en Colombia, waar "traditioneel ontwikkelingsbeleid niet meer voldoet". Het kabinet wil meer "geïntegreerd beleid", ook in andere partnerlanden.
Vorige week verscheen de Miljoenennota van het kabinet en in het kielzog daarvan ook de nieuwe plannen van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Op ontwikkelingsterrein werkt het kabinet het bestaande beleid verder uit. Door de economische groei is het zogenaamde ODA-plafond gestegen en is er dus, in weerwil van de economische donderwolken, maar liefst 237 miljoen meer voor ontwikkelingssamenwerking dan begroot. Het geld wordt ingezet op de vorig jaar afgesproken prioriteiten: fragiele staten, duurzame energie, economische groei die recht doet aan de armsten in de samenleving, en seksuele en reproductieve rechten en gezondheid.
Nieuwe kapstok
Nieuw dit jaar is de kapstok waar de minister zijn speerpunten aan ophangt. Hij ziet ze als middelen om het grote doel, de millenniumdoelen, te halen, die kabinetsbreed zijn onderschreven. Maar om de millenniumdoelen te halen, aldus de begroting, moet de politieke maatschappij van een land veranderen. Er moet gewerkt worden aan goed bestuur, inspraak en stabiliteit. Daar gaat Nederland bij helpen. Ook wil de minister meer partnerschappen met bedrijven afsluiten, om zo meer partijen bij ontwikkelingsbeleid te betrekken.
"De minister laat zien dat hij doorgaat met zijn visie om ontwikkelingsbeleid breder en politieker te maken", aldus Antoon Blokland, directeur van BBO (Bureau Beleidsbeïnvloeding Ontwikkelingssamenwerking), dat jaarlijks een analyse maakt van de begroting. "Hij betrekt andere departementen en nieuwe partners bij zijn beleid. Ook in thema's als landbouw en klimaat. Hij loopt hiermee het risico dat armoedebestrijding verwatert, maar als hij erin slaagt om het ontwikkelingsbeleid effectiever te maken, zal dat heel goed zijn voor het draagvlak in Nederland."
Rick van der Woud, politiek adviseur van Cordaid, is kritisch. "De minister is trots op de betrokkenheid van bedrijven, maar we moeten ons wel realiseren dat zij altijd de neiging hebben om elk risico te mijden. En dus de allerarmsten, waar je weinig op kunt verdienen, te vergeten." Dat de minister veel partijen wil betrekken bij het maken van beleid, vindt Van der Woud goed. "Maar hoe meer partijen, des te kleiner de gemene deler. Kritische geluiden als die van mensenrechtenorganisaties worden dan sneller geweerd. Daarmee zet je het beleid op het spel."
Mensenrechten
Niet alleen de minister voor Ontwikkelingssamenwerking wil een politieke rol spelen in de wereld. Ook minister Verhagen van Buitenlandse Zaken presenteert in de begroting een verdere uitwerking van één van zijn speerpunten: mensenrechten. Het woord komt maar liefst 184 keer voor in de begroting. Nederland wil overal opkomen voor mensenrechten. Ambassades moeten in hun eigen land een mensenrechtenstrategie ontwikkelen. Nederland gaat kinderarbeid aan de kaak stellen.
Ontwikkelingsorganisatie Icco, die veel inzet op de mensenrechten, is daar wel kritisch over. "Ondanks goede intenties lijkt de regering het beleid steeds meer in te zetten als instrument ten dienste van het eigen belang van Nederland", zegt Barbara Bosma. "In de begroting staat letterlijk dat we moeten opkomen voor de mensenrechten 'omdat het nu eenmaal beter zakendoen is in landen waar geen wetteloosheid heerst'. Wat ons betreft moet solidariteit het leidende principe zijn voor ontwikkelingsbeleid."
Dat is niet nieuw; het Nederlandse buitenlandbeleid is altijd al een samenspel geweest van de koopman en de dominee in ons. Volgens Blokland is het dit jaar echter vooral de toonzetting die anders is. "Vorig jaar zaten we toch vooral te somberen over het buitenland, van achter de dijken", aldus Blokland. "In deze begroting is Nederland assertief en vindt het zichzelf de koploper. Het kabinet zet volledig in op het Verdrag van Lissabon, niet omdat de EU zo goed is, maar omdat wij dan, door middel van gezamenlijk buitenland- en veiligheidsbeleid, krachtiger onze visie aan de wereld kunnen uitleggen. Nederland is weer het beste jongetje van de klas en wil dat zo houden."
Gerelateerde artikelen
- Nederland volledig vegan: het kán (De Groene Amsterdammer)
- Docu: Vlucht uit Noord-Korea (VPRO Gids)
- Poor People Don’t Need Help (overig, English)
- Elementen voor de toekomst: kobalt (De Groene Amsterdammer)
- Elementen voor de toekomst: fosfor (De Groene Amsterdammer)
Gebruikte Tags: armoede, recht
Hulp in de vorm van noodhulp of bij onderwijs of gezondheidszorg lijken me nuttige vormen van hulp/ontwikkelingssamenwerking. Uiteindelijk gaat het erom de mensen in ontwikkelingslanden de kans te geven zichzelf uit hun armoede te werken. Die tariefmuren en andere oneerlijke handelsregels helpen daar niet bij. Door de EU met landbouwsubsidies ondersteunde tomaten die in Afrika gedumpt worden en de lokale boeren kapot maken bijvoorbeeld. Het helpt om meer producten met een fair trade keurmerk te kopen in wereldwinkel of supermarkt, bv wijn, thee, rijst, pindakaas, chocola, vruchtensappen en bananen. Daarvoor kijgt de boer een eerlijke prijs. Een ander probleem voor mensen in ontwikkelingslanden is dat ze tegenslagen vaak financieel niet te boven kunnen komen. Daarvoor is het nodig dat er een financieel systeem komt voor microkredieten maar ook voor sparen. Om dat proces verder op gang te hebben is het denk ik nuttig een deel van ons spaargeld te investeren in microkredieten via organisaties als Oikocredit, Triodos bank of ASN bank. Zo kunnen mensen in ontwikkelingslanden zelf hun verantwoordelijkheid nemen en hier hebben dictators etc weinig aan. Het geld wordt meestal weer terugbetaald en kan meerdere keren gebruikt worden. Dit helpt de economie verder op gang.
wouter (E-mail ) - 04-01-’09 12:04