De Groene Amsterdammer 21 (26 mei 2021)
Aan de grens: Farid is vijf maanden van zijn leven kwijt
De grens is niet op één plek. De grens tussen wie gewenst is en wie niet, tussen een één en een nul, is overal aanwezig, en kan opdoemen waar je het niet verwacht. Dat ondervond Farid toen hij met de fiets werd aangereden in de buurt van Hilversum. De 51-jarige klusjesman uit Noord-Afrika leeft hier al vijftien jaar zonder papieren en dat gaat meestal redelijk goed. Totdat de ambulancebroeder hem om een legitimatie vroeg, en terstond de politie erbij haalde.
- Lees ook: Een ander paspoort (Nederlands Dagblad)
Farid werd niet naar een dokter gebracht, maar naar een politiecel, waar hij drie dagen in eenzame opsluiting zat. Daarna werd hij overgebracht naar Detentiecentrum Rotterdam. Het duurde twee weken voordat hij – na druk van buitenaf – medische hulp kreeg voor zijn hevige nekpijn.
In Rotterdam deelde hij een afdeling met 64 mensen. Die hebben allemaal een verhaal, en sommigen zijn crimineel, dus stress en ruzie zijn nooit ver weg. Een paar uur per dag mocht hij naar de ommuurde binnenplaats. Sporten mocht vier keer per week, maar dan wilden er zo veel mensen meedoen dat hij moest rennen om aan de beurt te komen. Eén keer per week volgde hij een workshop armbandjes maken. Toen corona uitbrak, werden ook deze vrijheden ingeperkt en mocht Farid nog maar één uur per dag zijn cel uit. Een cel die hij overigens moest delen met iemand anders.
Uiteindelijk is een uitzetcentrum gewoon een gevangenis. Met één verschil: de meeste mensen hier hebben niets misdaan. De overheid mag hen in principe zes maanden vasthouden om hen te proberen uit te zetten. Al snel bleek dat Farid er niet over peinst om terug te keren en dat geen land hem wilde ontvangen. Het belette de Dienst Terugkeer en Vertrek niet om hem te ‘straffen’ met een termijn van vijf maanden. Het is een praktijk die onlangs werd bekritiseerd door de Adviescommissie Vreemdelingenzaken: opsluiten om mensen tot vertrek te bewegen werkt nauwelijks. In 2019 besloot maar vijftien procent van de 3729 opgesloten vreemdelingen om vrijwillig te vertrekken.
Op een dag ging de celdeur open en mocht Farid gaan. Opgelucht, en gekwetst. Vijf maanden van zijn leven door de wc gespoeld, niets geleerd, niets gekregen, behalve de les die nog nadreunt in zijn hoofd: je bent niet gewenst, je hebt geen papieren, je bent een nul.
Het aantal in 2021 getelde doden en vermisten op de Middellandse Zee volgens het Missing Migrants Project (IOM): 743
Gerelateerde artikelen
- Tegeltuinen, Jacques Ellul en de invloed van techniek (podcasts)
- Vrije ruimte uithakken (Karavaan der Zotten)
- Nederland volledig vegan: het kán (De Groene Amsterdammer)
- Docu: Vlucht uit Noord-Korea (VPRO Gids)
- 'Gastvrijheid mag je nooit uitbesteden' (overig)
Gebruikte Tags: overvecht, recht, vluchtelingen