Nobiles (december 2007)
Buurten bij de baas - Jos Benschop
Frank en Freek buurten bij de baas en drinken er een kopje koffie bij. Deze keer: Jos Benschop (47), vice-president Research bij ASML. Wat voor werk doe je eigenlijk? En vind je Nederland fleurig genoeg?
1125 x bekeken- Lees ook: Buurten bij de baas - John Halmans (Nobiles)
De machines zijn er zo groot als kamers en worden over de hele wereld verkocht aan fabrikanten van chips. Geen aardappelchips, maar computerchips. Terwijl 3000 mensen zich uit de naad werken om de enige concurrent, een Japans bedrijf, af te troeven, zitten wij gezellig koffie te drinken met Jos Benschop, vergezeld van een communicatiemedewerkster die erdoorheen zal praten zodra Jos bedrijfsgeheimen dreigt te verklappen.
We zagen net een foto van Ruud Lubbers. Op een hometrainer, in zijn kantoor. Is dat iets voor jou, lekker sporten naast je bureau?
Nee, dat lijkt me niks. Als ik in mijn kantoor zit of sta, dan ben ik aan het werk.
Wat voor werk doe je precies?
Ik geef leiding aan het onderzoek van ASML. Mijn eigen achtergrond is optica. Op het moment is mijn afdeling ongeveer vijfentwintig techneuten groot. We maken 'wafer scanners', enorme machines om computerchips te maken.
Volgens Machiavelli kun je als bestuurder beter niet aardig gevonden worden, wil je de wind eronder houden. Klopt dat?
Aardig gevonden worden is niet onplezierig, maar het is niet zo belangrijk als respect. Persoonlijk, maar ook vakinhoudelijk. Als manager moet je mensen meekrijgen en zonder respect gaat dat niet.
Dat is best lastig met vrijdenkende R&D'ers.
Klopt. R&D'ers zijn eigenwijs en hoogopgeleid. In Nederland zijn we sowieso gewend om alles wat er gezegd wordt te challengen. Het lijkt wel alsof Nederlanders elke opdracht als input voor de discussie beschouwen. In al onze vergaderingen wordt scherp gedebatteerd en met het mes tussen de tanden gediscussieerd. En dat is geweldig.
Je bent dus wel blij met ASML.
Jazeker. Het is een heel bijzonder bedrijf. Tot in de board zijn ze in detail bezig met hardcore nanometers, imaging, enzovoort, dat heb ik echt nergens anders gezien. Een bedrijf dat zelf nog dingen bouwt, ja, dat heeft appeal.
Is Nederland fleurig genoeg?
Het kan me niet fleurig genoeg zijn! Ik ben hartstikke kleurenblind en ik kan kleuren die dicht bij elkaar liggen niet goed onderscheiden. Doe mij maar lekker veel contrast, al worden anderen daar misschien gek van.
Heeft het buitenland nooit aan je getrokken?
Ik heb twee jaar in Californië gewoond en gewerkt. Ik mocht voor Philips, waar ik toen werkte, naar een buitenlandse vestiging. Ik kon kiezen: Aken, of een andere Europese stad, of Sunnyvale aan de Amerikaanse westkust. Dat was niet zo moeilijk.
Maar je kwam weer terug naar Eindhoven.
Ja, sterker nog, ik werd ontslagen. Op z'n Amerikaans ging dat. Mijn manager kwam bij me, met twee sheets. De eerste zei dat het slecht ging. Op de volgende stond dat ik ontslagen was. Bikkelhard. Ik had zes weken de tijd om iets nieuws te zoeken en volgens mijn collega's was dat Europese schappelijkheid.
Niet echt een plezierige ervaring.
Nee, hoewel het me wel van een stuk naïviteit heeft afgeholpen. Ik verkeerde in de veronderstelling dat je wel slaagt als je goed bent. Dat is dus niet zo. Je bent een deel van het geheel, en het moet ook goed gaan met het bedrijf waar je in werkt. Gaat het slecht, dan kun je er zomaar uitvliegen, of je nou goed presteert of niet.
Houd je van winnen?
Heel erg. Ik wil altijd winnen, ben een ontzettend slechte verliezer. Niemand wil nog spelletjes met me doen.
Wat zou je het liefst willen ontwerpen als je het echt zelf mocht weten?
Een automatische strijkrobot, dat wil mijn vrouw. Maar ik denk eerlijk gezegd niet dat ik de guts zou hebben om een nieuw product in de markt te zetten. Wat TomTom doet, dat is geweldig.
Ja? Wij vinden zelf de ouderwetse, opvouwbare plattegrond zo handig...
Nou, mijn vrouw leest ontzettend slecht kaart. Dat navigatiesysteem heeft mijn huwelijk gered.
Wat zou je het liefst voor Sinterklaas krijgen: een jaarabonnement op de Donald Duck, of liever de Elsevier?
De Donald Duck, want dan blijf ik tenminste lezen. Ik kom niet door de Elsevier heen, ik lees liever de krant. 's ochtends het Eindhovens Dagblad en 's avonds de NRC. Dan is mijn tijd om. Ik kom niet eens toe aan strijken.
Houd je van groentesnacks?
Groentesnacks? Worteltjes en zo? Doe mij maar miniloempia's. Maar ik smeer meestal mijn eigen boterhammen. Er is wel een saladebar bij ASML hoor, maar dat weet ik alleen van horen zeggen.
Wat voor vrijwilligerswerk zou je het liefst doen?
Op dit moment heb ik geen onbetaalde functie, maar wat het CERN doet, trekt me wel. Fundamenteel, niet-commercieel onderzoek over wat de zwaartekracht is bijvoorbeeld.
Heb je dan ook een favoriete formule?
Ik vond E = mc2 altijd wel interessant, maar niet eens omdat Einstein daarmee het verband tussen energie en massa vastlegde, maar omdat de ½ ontbrak. Dat is toch gek? In alle andere kwadratische formules die je op school krijgt, staat toch altijd een ½? Dat intrigeert me. Maar verder ben ik geen cijferfetisjist.
Voor wie zou je een standbeeld willen oprichten?
Bij de grootste Nederlander aller tijden heb ik Huijgens gestemd, dat soort mensen bewonder ik wel. In plaats van welk ander standbeeld ik hem zou willen neerzetten? Doe maar in plaats van Pim Fortuyn, zijn denkbeelden spraken me niet aan.
We hebben nu werkelijk alle onderwerpen gehad. Of niet?
Nog lang niet! We hebben nog niet eens gesproken over relaties, of seks. Maar dat hoeft misschien ook niet.
Gerelateerde artikelen
- Buurten bij de baas - René van der Bruggen (Nobiles)
- Buurten bij de baas - John Halmans (Nobiles)
- Buurten bij de baas - Erwin van der Valk (Nobiles)
- Buurten bij de baas - William Schonewille (Nobiles)
- Buurten bij de baas - Andrew Hooke (Nobiles)
Gebruikte Tags: bazen